NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
129 - (739) وحدثنا
أحمد بن يونس.
حدثنا زهير.
حدثنا أبو إسحاق.
ح وحدثنا يحيى
بن يحيى.
أخبرنا أبو
خيثمة عن أبي
إسحاق. قال:
سألت
الأسود بن
يزيد عما
حدثته عائشة
عن صلاة رسول الله
صلى الله عليه
وسلم؟ قالت:
كان ينام أول الليل
ويحي آخره. ثم
إن كانت له
حاجة إلى أهله
قضى حاجته. ثم
ينام. فإذا
كان عند
النداء الأول
(قالت) وثب. (ولا
والله! ما
قالت: قام)
فأفاض عليه
الماء. (ولا
والله! ما
قالت:
اغتسل. وأنا
أعلم ما تريد)
وإن لم يكن
جنبا توضأ
وضوء الرجل
للصلاة. ثم
صلى الركعتين.
{129}
Bize, Ahmed b. Yûnus
rivayet etti. (Dediki): Bize, Züheyr rivayet etti. (Dediki): Bize, Ebû İshâk
rivayet etti. H.
Bize, Yahya b. Yahya da
rivayet etti. (Dediki): Bize Ebû Hayseme, Ebû İshâk'dan naklen haber verdi.
Demişki: Esved b. Yezîd'e, Âişe'nin, kendisine Resûlullah (Sallallahu Aleyhi ve
Sellem)'in namazlarına âid neler söylediğini sordum, Âişe şöyle demiş:
«Nebi (Sallallahu Aleyhi
ve Sellem), gecenin evvelinde uyur; sonunu ihya ederdi. Sonra ehline bir ihtiyâcı
olursa, ihtiyâcını görür bilâhare uyurdu. Birinci nida vakti oldumu
(döşeğinden) sıçrardı. (Râvî : Hayır, vallahi Âişe, kalktı demedi; demişdir.)
Müteakiben üzerine su dökünür {Râvî, burada : Vallahi Âişe yıkandı, demedi ama
ben, onun ne demek istediğini biliyorum; demiştir.) Şayet cünup değilse bir
insanın namaz için aldığı abdest gibi abdest alır; sonra iki rek'ât namaz
kılardı.»
İzah:
Aişe r.anha'nın: «Resûlullah
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem) gecenin evvelinde uyur, sonunu ihya ederdi.» sözü
ibâdette en son dereceye değil orta dereceye varmağa çalışmanın lüzumuna
delildir. Çünkü her amelin hayırlısı ortası olduğu hadîs-i şerifle sâbitdir.
Netekim Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) Efendimiz bir hadîs-i
şeriflerinde :
«Şüphesiz ki, nefsinin
senin üzerinde hakkı vardır. Gözünün de senin üzerinde hakkı vardır...»
buyurmuşlardır. Bir de amel az olursa devam eder; bu suretle zamanla o az amel
çok olur. Az amel nefse hafif gelir. Çok amel ise bâzen yapılamayıp;
terkedilir. Hâl böyle olunca geceleyin yapılacak ibâdetin sona bırakılması
efdal görülmüşdür. Zîra gecenin sonu hakkında vârid olan deliller, onun icabet
zamanı olduğunu isbât etmişlerdir.
Gece namazından sonra
uyumayı ulemâ iyi görürler. Çünkü uyku yorgunluğu giderir; sabah namazı için insana
neşât verir. Hz. Âişe 'nin: «Bîrinci nida vakti oldumu döşeğinden sıçrardı.»
sözü ibâdet için dâima neşâtlı bulunmanın lüzumuna delildir. Bu husûsda
Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) Efendimiz :
«Kuvvetli mü'min, Allah
indinde zayıf mü'minden daha hayırlı ve daha makbuldür.» buyurmuşdur. Buradaki
birinci nidadan maksad uykudan uyandırmak için okunan ezandır.
Hadîsin sonunda
bahsedilen iki rek'âtdan murâd, sabah namazının sünnetidir.